Uzależnienie od nikotyny

Julia Dobmeier kończy obecnie studia magisterskie z psychologii klinicznej. Od początku studiów szczególnie interesuje się leczeniem i badaniem chorób psychicznych. Czyniąc to, są szczególnie motywowani ideą umożliwienia osobom dotkniętym chorobą wyższej jakości życia poprzez przekazywanie wiedzy w sposób łatwy do zrozumienia.

Więcej o ekspertach Wszystkie treści są sprawdzane przez dziennikarzy medycznych.

Uzależnienie od nikotyny nie jest łatwe do przezwyciężenia. Uzależnienie fizyczne kończy się po kilku dniach lub najpóźniej po kilku tygodniach. Ale uzależnienie psychiczne pozostaje w głowie na długo. Jeśli nie możesz samodzielnie pozbyć się papierosów itp., powinieneś poszukać pomocy: Preparaty zastępujące nikotynę pomagają przezwyciężyć fizyczne wycofanie. Ale psychologiczne strategie radzenia sobie są jeszcze ważniejsze. Przeczytaj wszystkie ważne informacje na temat uzależnienia od nikotyny tutaj.

Kody ICD dla tej choroby: Kody ICD to uznane na całym świecie kody diagnoz medycznych. Można je znaleźć np. w pismach lekarskich czy na zaświadczeniach o niezdolności do pracy. F17

Krótki przegląd

Opis: fizyczne i psychiczne uzależnienie od działania nikotyny
Objawy: silne pragnienie nikotyny, utrata kontroli, kontynuacja konsumpcji pomimo występujących szkodliwych konsekwencji, objawy odstawienia (np. niepokój i drażliwość)
Przyczyny: kondycjonowanie ośrodka nagrody w mózgu, stres, prawdopodobnie genetyczna reakcja na nikotynę
Diagnoza: Kryteria obejmują silne pragnienie, wysokie spożycie, trudności w rzuceniu nikotyny, gdy palenie jest zabronione, i szybkie sięganie po papierosa rano
Leczenie: leczenie motywacyjne, wsparcie behawioralne, nikotynowa terapia zastępcza
Prognoza: wysokie ryzyko nawrotu bez profesjonalnego wsparcia, wysoka motywacja kluczowa do sukcesu

Uzależnienie od nikotyny: opis

Przez dziesięciolecia reklama przedstawiała palaczy jako atrakcyjnych, wolnych i kosmopolitycznych ludzi. Mimo intensywnych starań o edukację ludzi, obraz ten do dziś tkwi w wielu umysłach. W rzeczywistości większość użytkowników tytoniu jest po prostu uzależniona od nikotyny. Substancja chemiczna z tytoniu wpływa zarówno na ciało, jak i psychikę palacza. Papierosy mogą działać uspokajająco, ale i pobudzająco. Ryzyko uzależnienia od palenia jest ogromne.

Konsumpcja tytoniu nie jest już wtedy wyborem, ale wynika z wewnętrznego przymusu. Do tego czasu, najpóźniej, zabawa się skończy. Jeśli osoby dotknięte chorobą spróbują ograniczyć konsumpcję lub całkowicie przestać, zaczyna się walka z samym sobą, nawet najlepszych postanowień nie można dotrzymać, ponieważ pragnienie jest zbyt silne. Ten konflikt powoduje stres. Proces sięgania po papierosa jest zautomatyzowany i ma na celu zmniejszenie nacisku. Uzależnienie to błędne koło, które często można przerwać tylko z pomocą z zewnątrz.

Uzależnienie od nikotyny: bierne palenie

Dym jest niebezpieczny nie tylko dla samego palenia. Osoby, które biernie wdychają dym, również mogą zostać poszkodowane. Jest to szczególnie niebezpieczne, gdy kobiety palą w czasie ciąży. Zwiększa się ryzyko przedwczesnego porodu, noworodki są często lżejsze po urodzeniu i częściej cierpią na zespół nagłej śmierci niemowląt. Nikotyna dostaje się również do organizmu dziecka wraz z mlekiem matki. Im więcej matka pali, tym wyższe stężenie w mleku matki. Poszkodowane są również dzieci, które są biernie wystawione na działanie dymu. Częściej niż inne dzieci cierpią na choroby układu oddechowego, zapalenie płuc, a także zapalenie ucha środkowego.

Uzależnienie od nikotyny: ile dotyczy?

Około 29 procent dorosłych w Niemczech pali. To około 20 milionów ludzi. Około 31 procent mężczyzn pali papierosa, a około 26 procent kobiet.

Wśród nastolatków w wieku od 12 do 17 lat liczba palaczy znacznie spadła od 2001 roku: w tym czasie wynosiła jeszcze 28 proc. Według ostatnich badań z 2014 r. spadła ona teraz do niespełna 10 proc. Chłopcy palili nieco częściej niż dziewczęta (11 w porównaniu z 9 proc.).

Mimo to uzależnienie od nikotyny pozostaje powszechnym uzależnieniem. Palacze skracają swoje życie, spożywając tytoń o około dziesięć lat. Około 140 000 osób umiera co roku w Niemczech w wyniku palenia.

Większość tytoniu spożywanego w tym kraju znajduje się w papierosach – z filtrem lub bez, zrobione z pudełka lub skręcone lub wypchane samemu. Cygaretki, cygara, fajki, tabaka i tytoń do żucia oraz fajki wodne odgrywają podrzędną rolę.

Uzależnienie od nikotyny: toksyczna mgła

Surowy tytoń wytwarzany jest z suszonych liści tytoniu. Roślina może być spożywana – jako wędzenie, żucie lub tabaka – dopiero po przetworzeniu przemysłowym. Dym tytoniowy zawiera ponad 4000 składników. Głównym składnikiem aktywnym jest nikotyna. W zależności od pochodzenia roślin i sposobu przygotowania tytoniu palacz, tabaka lub żuciec otrzymują różne ilości toksycznego związku chemicznego. Oprócz nikotyny w dymie tytoniowym znajduje się wiele innych substancji chemicznych i metali ciężkich, takich jak cyjanowodór, benzen, formaldehyd, hydrazyna, chlorek winylu, kadm, ołów, nikiel, chrom, aluminium i tlenek węgla. Wykazano, że ponad 40 z tych substancji ma działanie rakotwórcze.

Uzależnienie od nikotyny: objawy

Zgodnie z klasyfikacją zaburzeń psychicznych w ICD-10, co najmniej trzy z następujących kryteriów muszą dotyczyć diagnozy uzależnienia od nikotyny w okresie jednego miesiąca lub wielokrotnie w ciągu roku:

Silne pragnienie lub przymus palenia tytoniu.
Ograniczona kontrola nad startem, zatrzymaniem i ilością zużycia.
Fizyczne objawy odstawienia pojawiają się, gdy spożycie jest zmniejszone.
Rozwój tolerancji: Konsumpcja musi być zwiększona, aby osiągnąć stały efekt.
Zrzeczenie się lub zaniedbanie interesów z powodu używania substancji.
Stałe palenie tytoniu pomimo ewidentnie szkodliwych konsekwencji.

Gdy organizm przyzwyczaja się do nikotyny, osoba zainteresowana musi początkowo spożywać coraz więcej, aby odczuć ten sam efekt. Typowe objawy odstawienia to zwiększona pobudliwość i niepokój. Wielu palaczy uważa, że nikotyna zmniejsza lęk, ale w rzeczywistości wzmacnia go na dłuższą metę. Dalsze objawy odstawienia to zmniejszona zdolność koncentracji, uczucie głodu, a także zaburzenia snu i niepokój.

Palenie: konsekwencje zdrowotne

Podczas gdy nikotyna jest odpowiedzialna za jej działanie i uzależnienie, inne substancje chemiczne zawarte w dymie tytoniowym są przede wszystkim szkodliwe dla zdrowia. Skutki palenia wpływają na zdrowie całego organizmu. W wielu przypadkach palenie tytoniu odpowiada nawet za przedwczesną śmierć.

Drogi oddechowe palacza są narażone na ogromne ilości chemikaliów. Możliwe późne skutki uzależnienia od nikotyny wahają się zatem od przewlekłego zapalenia oskrzeli do raka płuc. Palenie sprzyja również miażdżycy (wapnieniu naczyń), co może powodować poważne zaburzenia krążenia.

Palenie zwiększa również ciśnienie krwi, a tym samym sprzyja chorobom serca i naczyń krwionośnych. Przerażające długoterminowe skutki uzależnienia od nikotyny to choroba wieńcowa serca (CHD), zawał mięśnia sercowego i zaburzenia krążenia w tętnicach kończyn dolnych („noga palacza”). Dalsze konsekwencje to cukrzyca (cukrzyca typu 2) oraz uszkodzenia skóry i zębów.

Co nie mniej ważne, palenie również zwiększa ryzyko zachorowania na raka. Dotyczy to zwłaszcza raka płuc, raka krtani, raka przełyku i raka jamy ustnej. Spożywanie nikotyny odgrywa również rolę w rozwoju innych nowotworów złośliwych, takich jak rak trzustki, rak nerki, rak żołądka i białaczka. Około 25 do 30 zgonów z powodu raka można przypisać paleniu.

Uzależnienie od nikotyny: przyczyny i czynniki ryzyka

Uzależnienie od nikotyny wynika z wpływu różnych czynników psychologicznych i biologicznych. Nikotyna powoduje uzależnienie zarówno fizyczne, jak i psychiczne.

Uzależnienie od nikotyny: palenie jako zachowanie wyuczone

Większość dotkniętych chorobą zaczęła palić w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania. Z ciekawości lub pod presją rówieśników sięgają po papierosy. Wielu też ukrywa swoją niepewność z papierosami w dłoni.

Pierwszy papieros nie sprawia, że czujesz się dobrze. Organizm reaguje na pierwsze dawki nikotyny tak, jakby został zatruty: zawrotami głowy, zwiększonym wydzielaniem śliny, biciem serca, bólami głowy, nudnościami, wymiotami lub biegunką i zaburzeniami świadomości. Jednak wielu młodych ludzi czuje się „fajnie”, kiedy pali i akceptuje początkowo nieprzyjemny smak i skutki uboczne. Pozytywne uczucie grupowe, które powstaje podczas wspólnego palenia, zwiększa konsumpcję społecznie.

Nawet w wieku dorosłym wspólne palenie papierosów służy celom społecznym. Palenie podczas przerw w pracy i po jedzeniu łączy konsumpcję nikotyny z uczuciem relaksu i przyjemności. Gdy tylko wyuczony zostanie związek między paleniem a określonymi sytuacjami, sięganie po papierosa po jedzeniu lub podczas wychodzenia następuje niemal automatycznie.

Uzależnienie od nikotyny: czynniki biologiczne

Uzależnienie od nikotyny występuje, gdy manipuluje się naszym naturalnym systemem nagrody w mózgu. System nagród jest niezbędny. Na przykład nagradza nas za jedzenie, gdy jesteśmy głodni. Uwalnia również substancję przekaźnikową dopaminę, która sprawia, że czujemy się dobrze. Kiedy spożywasz nikotynę, uwalniane jest więcej dopaminy. Dlatego branie papierosa jest tak samo nagradzane jak jedzenie, picie i seks. Jednak ci, którzy regularnie palą, przytłaczają system. Poprzednia ilość nikotyny już nie wystarcza do uzyskania pozytywnego efektu. Ten rozwój tolerancji i związane z nim objawy odstawienia charakteryzują fizyczne uzależnienie od nikotyny. Organizm coraz bardziej domaga się nikotyny.

Nikotyna oddziałuje na psychikę poprzez uwalnianie substancji przekaźnikowych. Mówi się o efekcie psychotropowym. Nikotyna zwiększa czujność, wspomaga pamięć i zwiększa tolerancję na stres. Jednocześnie obniża poziom agresji, zmniejsza pobudzenie i zmniejsza uczucie głodu. W zależności od ogólnego nastroju palacza, nikotyna może działać zarówno uspokajająco (na przykład w sytuacjach stresowych), jak i pobudzająco (na przykład podczas zmęczenia). Osoba jest psychicznie uzależniona, kiedy uważa, że bezwzględnie potrzebuje papierosa.

Jeśli istnieje fizyczne i psychiczne uzależnienie, osoby dotknięte chorobą są prawie niemożliwe do kontrolowania konsumpcji. Nieprzyjemne objawy odstawienia uzależnienia od nikotyny, które pojawiają się, gdy poziom nikotyny spada, decydują o tym, kiedy zostanie wypalony kolejny papieros.

Uzależnienie od nikotyny: badania i diagnoza

Jeśli podejrzewasz uzależnienie od tytoniu, możesz najpierw udać się do lekarza rodzinnego. Aby zdiagnozować uzależnienie od nikotyny, zadadzą pytania dotyczące konsumpcji tytoniu. Kwestionariusz Fagerströma, za pomocą którego można rejestrować nasilenie uzależnienia od nikotyny, jest bardzo dobrze ugruntowany. Fagerströmtest zawiera między innymi następujące pytania:

Ile papierosów wypalasz dziennie?
Masz problem z niepaleniem w miejscach, gdzie palenie jest zabronione?
Jak szybko po przebudzeniu palisz pierwszego papierosa?

Lekarz sprawdzi również stan zdrowia fizycznego, aby sprawdzić, czy uzależnienie od nikotyny spowodowało jakiekolwiek następstwa. Jeśli to konieczne, należy się nimi zająć.

W przypadku silnego uzależnienia od nikotyny lekarz zaleci leczenie terapeutyczne. Jeśli osoba zainteresowana jest zmotywowana, skuteczne mogą być również mniej intensywne środki pomocy. Lekarz poinformuje Cię o różnych ofertach zaprzestania palenia w przypadku uzależnienia od nikotyny.

Uzależnienie od nikotyny: leczenie

Istnieją różne możliwości leczenia uzależnienia od nikotyny, od plastrów nikotynowych po psychoterapię. Jednak uzależnienie od tytoniu nie jest jeszcze uważane za chorobę, ale raczej za zachowanie samookaleczające. Ubezpieczenia zdrowotne nie pokrywają żadnych kosztów leczenia uzależnienia od nikotyny. Jeśli eksperci postawią na swoim, uzależnienie od nikotyny należy traktować jak każdą inną chorobę uzależnieniową. Dlatego wielu lekarzy domaga się, aby zaprzestanie palenia w przypadku uzależnienia od nikotyny było opłacane przez towarzystwa ubezpieczeń zdrowotnych.

Uzależnienie od nikotyny: leczenie motywacyjne i krótkie interwencje

Krótka interwencja w leczeniu uzależnienia od nikotyny odbywa się zwykle u lekarza lub w poradni uzależnień. W tym celu najpierw rejestruje się zachowania związane z paleniem, a następnie bada się motywację do rzucenia palenia. Palacz wspierany jest w rzuceniu nikotyny poprzez krótkie rozmowy motywacyjne. Skuteczną pomoc w walce z uzależnieniem od nikotyny oferują również porady telefoniczne i grupy samopomocy.

Uzależnienie od nikotyny: leczenie terapeutyczne

W przypadku rzucania palenia szczególnie skuteczne okazały się behawioralne interwencje grupowe i indywidualne. W terapii behawioralnej zachowanie osoby dotkniętej chorobą jest analizowane i rozwijane są alternatywne zachowania. Na przykład terapeuta zapyta, jakie warunki i sytuacje skłaniają daną osobę do palenia. Często wiąże się to ze stresem, który papieros ma redukować. Terapeuta pomaga pacjentowi znaleźć inne sposoby radzenia sobie ze stresem. Ważną rolę odgrywają w tym techniki relaksacyjne i wzmacnianie sieci społecznościowej.

Uzależnienie od nikotyny: nikotynowa terapia zastępcza

Innym sposobem rzucenia palenia jest stosowanie plastrów nikotynowych, gumy do żucia, inhalatorów lub aerozoli. Dostarczają organizmowi pewną ilość nikotyny. Plaster nikotynowy uwalnia nikotynę w sposób ciągły. W zależności od wcześniejszego spożycia uruchamiana jest duża dawka nikotyny, która powoli się zmniejsza. Plaster nikotynowy początkowo utrzymuje poziom nikotyny w organizmie, dzięki czemu objawy odstawienia nie są tak silne.

Guma do żucia z nikotyną i spraye do ust z nikotyną nie działają w sposób ciągły, ale z niewielkim opóźnieniem po spożyciu. Spraye nikotynowe do nosa najlepiej naśladują działanie papierosa, ale z tego powodu są bardziej uzależniające.

Fizyczne uzależnienie od nikotyny mija po około dwóch tygodniach. Jednak uzależnienie psychiczne utrzymuje się i wymaga leczenia, aby zapobiec nawrotom. Czas trwania głodu jest bardzo różny. Jednak w wielu przypadkach nikotynowa terapia zastępcza jest skuteczną metodą wspomagania trwałego zaprzestania palenia tytoniu.

Uzależnienie od nikotyny: dalsze środki

Jeśli zaczynasz rzucać palenie, powinieneś wymyślić plan ułożenia dnia. Odwracanie uwagi jest ważnym wsparciem. W szczególności ćwiczenia fizyczne ułatwiają abstynencję. Z jednej strony osoby dotknięte chorobą odczuwają poprawę stanu zdrowia, a oddychanie staje się łatwiejsze. Z drugiej strony ćwiczenia wyzwalają uwalnianie substancji przekaźnikowych, które wywołują uczucie szczęścia. Przyjaciele i rodzina również mogą wnieść istotny wkład. Ludzie powinni być informowani o rzuceniu palenia, aby mogli wspierać daną osobę.

Uzależnienie od nikotyny: przebieg i rokowanie

Im wcześniej zaczniesz palić, tym większe ryzyko uzależnienia i spowodowania długotrwałych szkód. Młodzi ludzie, którzy bardzo wcześnie zaczynają palić papierosy, zwykle również spożywają alkohol i narkotyki. Dlatego ważne jest, aby chronić dzieci i młodzież w szczególności przed nikotyną. Jako dobry wzór do naśladowania, dorośli mogą mieć pozytywny wpływ na młodsze pokolenia.

Ważnym warunkiem powodzenia rzucenia palenia jest motywacja osoby zainteresowanej. Po dłuższym okresie abstynencji zmniejsza się ryzyko nawrotu. Niemniej jednak czujność jest nadal potrzebna nawet po latach. Pewne zapachy lub sytuacje mogą przywołać wspomnienia dobrego samopoczucia z papierosem. Dlatego decyzja o zaprzestaniu uzależnienia od nikotyny musi być podejmowana raz po raz.

Tagi.: maluch ciąża poród pierwsza pomoc